Hiện nay, trẻ em có nhiều phương tiện giải trí khác nên sách báo đã không còn là lựa chọn hàng đầu và duy nhất. Vì vậy, cần củng cố, phát triển các hoạt động của thư viện làm cho sách, báo và các loại hình tài liệu khác trở thành món ăn tinh thần thiết thực, không thể thiếu, góp phần tích cực vào việc giáo dục, hình thành nhân cách của trẻ em.

Thời gian qua, Thư viện tỉnh Bắc Giang không chỉ là môi trường tri thức để các em ôn tập, củng cố kiến thức đã học mà còn là điểm đến an toàn, lành mạnh, “học mà chơi, chơi mà học”, nhất là trong các tháng nghỉ hè. Thư viện còn là nơi các em được thỏa sức lựa chọn, tìm đọc những cuốn sách hay, ý nghĩa theo sở thích, kết giao thêm bạn bè; bồi đắp tình cảm, yêu thương gia đình, thầy cô, bè bạn, quê hương. Thu hút vào việc đọc sách, các em sẽ không còn bị lôi cuốn vào trò chơi điện tử bạo lực, tránh xa các hiểm họa, tệ nạn xã hội.

Bạn đọc thiếu nhi tại Thư viện tỉnh 

Nhằm đáp ứng nhu cầu phục vụ bạn đọc lứa tuổi thiếu nhi trong mỗi dịp hè, những năm gần đây, Thư viện tỉnh Bắc Giang đặc biệt quan tâm đến công tác phục vụ thiếu nhi, xem đây là lứa tuổi chủ yếu và chiếm đa số trong những người đến thư viện mượn và đọc sách mỗi năm. Xác định được mục tiêu cụ thể, chiến lược lâu dài và xuyên suốt như trên, công tác phát triển nguồn lực thông tin - bổ sung sách được đặt lên hàng đầu, là chìa khóa để thu hút bạn đọc lứa tuổi này đến với Thư viện. Với nguồn sách phong phú, được lựa chọn kỹ lưỡng từ các nhà xuất bản, trung tâm phát hành sách có uy tín trong nước cả về nội dung và hình thức để mỗi cuốn sách đến với người đọc là một bài học hay về cuộc sống. Trong công tác phát triển tài nguyên thông tin, Thư viện tỉnh đã xây dựng kế hoạch, đề ra tiêu chí cụ thể, rõ ràng trong việc lựa chọn, bổ sung sách, đồng thời nhanh chóng thiết lập chế độ xử lý thông tin, phân loại, cập nhật trên hệ thống phần mềm quản lý sách để kịp thời đưa ra phục vụ người đọc. Đến nay, kho đọc Thiếu nhi có trên 23 nghìn cuốn sách các loại, 10 loại báo, tạp chí phù hợp với lứa tuổi từ tiểu học đến THCS. Trong 3 năm gần đây, với nguồn kinh phí được giao, Thư viện tỉnh đã bổ sung trên 13.000 cuốn sách các loại, trong đó có gần 5.000 cuốn sách được lựa chọn dành cho kho đọc Thiếu nhi, điều đó cho thấy nhu cầu, sự ưu tiên và đặc biệt là sức hút của sách dành cho thiếu nhi đối với lứa tuổi này là không hề nhỏ. Thủ tục cấp thẻ bạn đọc, mượn – trả sách nhanh gọn, đơn giản, Thư viện tỉnh luôn xác định không để bạn đọc nào đến thư viện mà không có thẻ, hay không được đọc sách nếu như có nhu cầu.

Bên cạnh việc bổ sung sách báo, đơn giản hóa các thủ tục cấp – đổi thẻ, trong quá trình phục vụ bạn đọc, cán bộ thư viện luôn có thái độ vui vẻ, hòa nhã và tạo các điều kiện thuận lợi để bạn đọc được đọc tại chỗ cũng như mượn sách đem về. Ngoài ra, cán bộ thư viện còn hướng dẫn các em kỹ năng sử dụng tra tìm sách, định hướng, tư vấn để các em tiếp cận gần nhất với tài liệu mà các em đang cần tìm đọc nhằm phù hợp với trình độ, lứa tuổi và nhu cầu của mình; giúp cho các em hiểu được giá trị của sách báo và khích lệ việc đọc sách trở thành thói quen thường xuyên hằng ngày. Giáo dục các em biết trân quý, gìn giữ, chia sẻ những cuốn sách hay, có tính giáo dục cao để các bạn khác có cơ hội tiếp cận và đọc được những cuốn sách đó. Thống kê những năm gần đây cho thấy, lượt người đến Thư viện nói chung và kho đọc Thiếu nhi nói riêng liên tục tăng, cụ thể từ 2020 đến năm 2022, có hơn 25.000 lượt bạn đọc là thiếu nhi đến mượn và đọc sách, 65.000 lượt sách, báo được luân chuyển, các chỉ số về lưu thông phục vụ cao nhất so với các kho còn lại của Thư viện.

Thủ thư hướng dẫn bạn đọc mượn - trả sách tại phòng đọc Thiếu nhi

Với mục đích khơi dậy và hình thành thói quen đọc sách, tạo sân chơi bổ ích vào các cuối năm học, các dịp hè, song song với công tác phục vụ, thường xuyên, định kỳ hằng năm, Thư viện tỉnh tổ chức các cuộc thi, hội thi, tiêu biểu: Hội thi “Thiếu nhi tuyên truyền, giới thiệu sách”, “Đại sứ Văn hóa đọc”. Ở mỗi cuộc thi, các em đã tham gia nhiệt tình, các phần thi, bài thi với nhiều cảm xúc, chất lượng cao đã mang đến các cuộc thi rất nhiều câu chuyện, bài học bổ ích được rút ra từ việc đọc sách hằng ngày. Hưởng ứng Ngày sách và Văn hóa đọc Việt Nam 21/4, ngoài các sự kiện truyền thông, quảng bá sách và khích lệ văn hóa đọc, Thư viện tỉnh tổ chức các hoạt động tặng sách, nói chuyện chuyên đề, cấp thẻ đọc không thu lệ phí trong suốt tháng 4, 5. Các hoạt động tặng sách cho bạn đọc, tạo không gian đọc sách thân thiện cho thiếu nhi diễn ra trong nhiều ngày, bạn đọc tự do lựa chọn, trải nghiệm sách tại không gian mở được bố trí ngay tại khuôn viên Thư viện. Xuất phát từ nhu cầu đọc sách ngày càng cao, vì vậy trong thời gian tới, đơn vị tiếp tục tăng cường, đổi mới và nâng cao các hoạt động phục vụ, từ tháng 5/2023, Thư viện tỉnh mở cửa phục vụ 7 ngày/tuần (cả thứ bảy, chủ nhật). Công tác tuyên truyền trực quan cũng như trên các phương tiện truyền thông, mạng xã hội ngày càng được quan tâm, triển khai rộng rãi và thường xuyên hơn để giới thiệu đến bạn đọc những cuốn sách hay, có nội dung phong phú, đẹp về hình thức, đa dạng về nội dung thể loại như: văn học thiếu nhi, truyện tranh, khoa học thường thức, sách danh nhân, sách bổ trợ, nâng cao kiến thức học tập...

Trước sự phát triển của các nền tảng xã hội và các loại hình giải trí trên internet như hiện nay, các em rất dễ bị hút vào trò chơi trên các thiết bị công nghệ thông minh di động, trò chơi điện tử thiếu lành mạnh, vượt ngoài tầm kiểm soát của cha mẹ, đã làm ảnh hưởng đến tâm lý, sự phát triển tâm hồn của các em. Ðể tránh xa những trò chơi vô bổ, thiếu lành mạnh, trước mỗi dịp nghỉ hè, đơn vị đã tăng cường đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất, bổ sung trang thiết bị, các tiện ích như trải thảm, vệ sinh kho phòng, sắp xếp sách; sửa chữa, trang bị thêm điều hòa nhiệt độ, thay mới, bổ sung bàn, ghế ngồi đọc để phù hợp, thoải mái hơn. Trong năm 2023 và những năm tiếp theo, Thư viện tỉnh có kế hoạch mở rộng kho, tạo thêm chỗ ngồi, tiếp tục đổi mới, nâng cao hơn nữa công tác phục vụ bạn đọc nói chung và phục vụ thiếu nhi nói riêng nhằm thu hút các em đến với thư viện, để nơi đây trở thành “người bạn” đồng hành cùng gia đình, nhà trường chung tay xây dựng, lan tỏa sâu rộng văn hóa đọc trong cộng đồng./.

Vũ Trí Tĩnh