PGS.TS Nguyễn Thị Minh Ngọc

Viện Hàn lâm Khoa học xã hội VN

Du lịch thể thao leo núi -Trekking là một loại hình du lịch hiện đang được nhiều người quan tâm bởi tính chinh phục, khám phá, vượt qua giới hạn bản thân. Trekking - leo núi được coi là môn thể thao mạo hiểm, chinh phục đỉnh núi cao nhất, khó và mới mẻ. Môn thể thao này đòi hỏi các kỹ năng riêng, dành cho người thích mạo hiểm và khám phá. Tuy nhiên, từ một góc độ khác, nhiều nhóm Trekking ở Việt Nam hiện nay không chỉ thích chinh phục, khám phá những đỉnh núi mạo hiểm mà còn là chinh phục đỉnh núi mới khám phá cảnh quan thiên nhiên, chinh phục các đỉnh núi an toàn, khả năng nhiều người có thể tiếp cận, phù hợp với việc rèn luyện sức khỏe. Những đỉnh núi này có thể được các nhóm Trekking thường xuyên thực hành leo núi như một sự rèn luyện cơ thể và thỏa mãn đam mê. Hiện rất nhiều ngọn núi mà các nhóm Trekking có thể tham gia chinh phục.

Để chinh phục các đỉnh cao, người tham gia Trekking thực hiện đi bộ, có thể lội, trèo, đu bám nếu Trekking ở những ngọn núi có tính chất mạo hiểm ở nơi địa hình khó. Sự đu bám, khó khăn này gia tăng cảm xúc vượt qua chính mình, chinh phục bản thân cho người tham gia. Trekking là môn thể thao đo lường thể lực, sức khỏe của người tham gia. Hành trình leo núi có thể từ 1 ngày đến cả tuần với nhiều địa hình và thời tiết khác nhau. Quãng đường đi bộ tùy từng hành trình, người tham gia có thể lựa chọn từ vài chục km đến hàng trăm km. Trekking tạo cơ hội khám phá thiên nhiên cho người tham dự. Nhiều người sau lần đầu tiếp tục mong muốn khám phá thêm nhiều núi khác nữa và cứ thời gian rảnh là tham gia trekking. Trekking rèn luyện tinh thần đồng đội, ý thức độc lập, mang lại nhiều kỹ năng sống đặc biệt cho các bạn trẻ.

Hiện chùa Am Vãi có 3 đường lên:

+ Đường bộ thứ nhất mới được mở vòng qua xã Nam Dương. Đây là con đường đã được rải nhựa, ô tô đi thuận tiện và lên tới tận sân chùa. Quang cảnh dọc hai bên đường dưới chân núi là rừng vải, lên trên là rừng bạch đàn thoáng đãng đẹp mắt.

+ Đường bộ thứ hai qua cầu Nam Dương, rẽ trái men núi vòng qua xã Tân Mộc. Đường này thuộc dạng đường mòn nhỏ, khó đi, cảnh quan đẹp hữu tình vòng quanh núi. Trekking có thể sử dụng con đường này hoặc khai mở đường mòn mới theo vòng núi để khám phá thêm các vẻ đẹp của núi rừng.

+ Đường thứ ba là đường sông, từ Bắc Giang đi dọc theo nhánh của sông Lục Nam tới bến Nam Dương khu vực cầu Chũ thì đi bộ vào chùa khoảng 10km.

Quần thể chùa Am Vãi không chỉ là vùng tâm linh in đậm dấu ấn Phật giáo thời Lý - Trần mà còn là vùng có phong cảnh thiên nhiên đẹp. Khí hậu vùng núi thoáng mát, trong lành là địa điểm lý tưởng cho hoạt động thể thao leo núi. Định hướng xây dựng quần thể vừa bảo tồn cảnh quan thiên nhiên, vừa phát triển du lịch thể thao du lịch tâm linh tại địa bàn này có thể đáp ứng được. Đây có thể coi là một hướng phát triển mới cho du lịch chùa Am Vãi. Tới đây, người tham gia Trekking không đi theo đường mòn xe tô tô như hiện nay mà cần mở đường mòn theo sườn núi. Quá trình vừa leo núi, vừa ngắm toàn cảnh thị trấn Chũ. Lên đỉnh tới chùa người tham gia Trekking được tận hưởng dòng nước mát từ giếng Thiêng của chùa giải tỏa vất vả của chặng đường đã qua, thăm quan bàn cơ tiên, dấu chân Phật, và lễ Phật cầu bình an. Có thể mở rộng vùng Trekking ra các ngọn núi lân cận và điểm nhấn kết nối với hệ thống các chùa trong quần thể chùa Am Vãi.

Trekking hiện không chỉ thu hút đông đảo người Việt Nam tham gia mà đây là môn thể thao yêu thích của cư dân nhiều quốc gia. Do vậy, nếu triển khai mô hình Trekking thành công, đây là điểm đến của du khách quốc tế trong hành trình khám phá Việt Nam nói chung, khám phá Tây Yên Tử nói riêng.

          Trên thực tế, Trekking leo núi là mô hình du lịch thu hút sự quan tâm của đông đối tượng, nó không chỉ là người Việt, khách nước ngoài cũng rất quan tâm tới mô hình này. Trekking leo núi thì có một đặc điểm, thông thường loại hình này thường là chinh phục các ngọn núi, vượt qua thử thách của bản thân, vượt qua khả năng của chính mình để họ có được một trạng thái, tâm thế tốt hơn cũng như tạo ra những kỹ năng tốt hơn cho mình. Chúng tôi cho rằng mô hình chùa Am Vãi này cũng như quần thể xung quanh sẽ phù hợp. Bởi vì chúng ta trong đường lên của chùa Am Vãi có 3 đường lên, chúng ta có quần thể cảnh quan khá là đẹp, mà mô hình Trekking leo núi là người ta có thể tạo ra những đường bộ, vừa đi vừa ngắm cảnh quan để chinh phục ngọn núi này thì họ đến được một không gian tâm linh. Đây là loại hình không chỉ thu hút giới trẻ, cả giới trung tuổi họ cũng rất quan tâm. Rất nhiều ngọn núi hiện nay đã trở thành điểm thu hút sự quan tâm như mô hình Trekking này như ngọn núi của mô hình chùa Thầy, núi Hàm Lợn của khu vực Sóc Sơn thu hút rất nhiều du khách. Người ta có thể đi tới đi lui rất nhiều lần vì người ta có thể về hoặc ở lại để chinh phục những ngọn núi xung quanh. Du khách nước ngoài họ cũng thấy phù hợp với điều kiện, trong nhiều điều kiện để họ có thể tham gia. Tôi cho rằng điều kiện du lịch của quần thể Am Vãi chúng ta có thể triển khai mô hình này không quá khó và phức tạp, bởi lẽ nó không đòi hỏi nhiều điều kiện cơ sở hạ tầng đi kèm, chúng ta chỉ cần tạo được không gian, môi trường để họ có thể thực hiện hoạt động leo núi, check in, chụp ảnh vì cảnh quan ở đây của chúng ta rất là đẹp. Đó là một mô hình mà chúng tôi muốn đề cập tới./.