Đến dự có các đồng chí: Mai Sơn, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh; Thân Văn Mưu, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh, Chủ tịch Hội đồng Thân tộc Việt Nam; đại diện lãnh đạo Sở VHTTDL, các sở, ban, ngành tỉnh, các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, cùng đông đảo người dân địa phương.

Các đại biểu cắt băng khánh thành tượng đài Danh nhân văn hóaTiến sĩ Thân Nhân Trung

Di tích lịch sử đền thờ Tiến sĩ Thân Nhân Trung cách trung tâm thành phố Bắc Giang khoảng 12km về phía Tây Nam; tọa lạc tại tổ dân phố Yên Ninh, thị trấn Nếnh, huyện Việt Yên, nằm giữa 2 dòng sông lớn là Nguyệt Đức (sông Cầu) và Nhật Đức (sông Thương). Từ di tích nhìn về phía đông có các ngọn núi hình vòng cung tạo cảnh “Hàm rồng phun tản vân”. Di tích nằm trọn trong khuôn viên gần 2ha, nơi đây được coi là vị trí "tụ thủy" nên được người xưa khéo so sánh ví von như chiếc Nghiên mực.

Theo sử sách ghi lại: Thân Nhân Trung sinh năm 1419-1499, quê ở tổ dân phố Yên Ninh, thị trấn Nếnh, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang (xưa là làng Nếnh, trấn Kinh Bắc). Hơn 50 tuổi ông mới tham dự các kì thi Khoa, thi Đình và đỗ Giáp đồng Tiến sĩ khoa Kỷ Sửu (1469). Dưới triều vua Lê Thánh Tông, ông giữ chức Hàn Lâm viện Thị độc, Lễ bộ Thượng thư, Chưởng Hàn lâm viện kiêm Đông các Đại học sĩ, Quốc tử giám Tế tửu, Nhập nội phụ chính và Tao đàn Phó Đô nguyên súy. Năm Hồng Đức thứ 15 (1484), ông được trao trọng trách soạn các văn bia khắc tên những người đậu Tiến sĩ của 12 khoa thi, kể từ khoa Nhâm Tuất Đại Bảo (1442) đến khoa Giáp Thìn Hồng Đức thứ 15 (1484). Trong số đó, văn bia đề tên Tiến sĩ khoa thi đầu tiên dưới thời Lê sơ (Nhâm Tuất-1442) đã đề ra một luận điểm quan trọng thể hiện tư tưởng về văn hoá-giáo dục được xuyên suốt mọi thời đại: “Hiền tài là nguyên khí của quốc gia. Nguyên khí thịnh thì thế nước mạnh mà hưng thịnh. Nguyên khí suy thì thế nước yếu mà thấp hèn.…”. Ông là người khai khoa đầu tiên cho 10 vị tiến sĩ làng Yên Ninh. Tên ông được khắc ghi trên hệ thống 82 tấm bia tại Văn miếu Quốc tử giám, được UNESCO công nhận là Di sản tư liệu thế giới.

Phó Chủ tịch TT UBND tỉnh Mai Sơn trao Quyết định công nhận Di tích lịch sử cấp tỉnh Đền thờ Tiến sĩ Thân Nhân Trung và quyết định Công nhận Điểm du lịch cấp tỉnh cho lãnh đạo huyện Việt Yên và BQL di tích địa phương

Nhằm đáp ứng nhu cầu sinh hoạt tâm linh, tín ngưỡng của nhân dân; tiếp tục khơi dậy, phát huy niềm tự hào của người dân Bắc Giang về tinh thần hiếu học, coi trọng hiền tài, giáo dục truyền thống, đạo lý uống nước nhớ nguồn của dân tộc Việt Nam nói chung và con người Việt Yên nói riêng. Đồng thời mở ra hướng phát triển du lịch văn hoá, tạo động lực mới trong phát triển kinh tế của địa phương, năm 2015, UBND tỉnh Bắc Giang đã ban hành Quyết định số 509/QĐ-UBND ngày 23/10/2015 về việc phê duyệt chủ trương đầu tư dự án Xây dựng đền thờ Danh nhân văn hóa, Tiến sỹ Thân Nhân Trung. Đến năm 2016, ngôi Đền được UBND huyện Việt Yên tiến hành khởi công phục dựng. Đến nay dự án đã cơ bản hoàn thành và được đưa vào sử dụng, gồm các hạng mục chính: Đền thờ: được thiết kế theo kiểu chữ Công, với kiến trúc cùng thời với đình Yên Ninh (di tích đã được UBND tỉnh xếp hạng). Đền được đặt trên khuôn viên là 19.183,5m2, gồm các hạng mục: Đền thờ Tiến sỹ Thân Nhân Trung, sân hành lễ, tả vu, hữu vu, hồ nước, nghi môn nội, nghi môn ngoại, tháp bút, lầu bát giác, nhà bia, Tượng đài Danh nhân văn hóa, Tiến sỹ Thân Nhân Trung, cây xanh cảnh quan và các công trình phụ trợ khác...Tất cả các hạng mục công trình kiến trúc của Đền Tiến sỹ Thân Nhân Trung tạo nên 01 quần thể cổ kính, giàu truyền thống văn hóa của người Việt xưa. Nơi đây hứa hẹn là điểm đến du lịch tâm linh hấp dẫn của khách du lịch và là nơi tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho các thế hệ học sinh; qua đó giáo dục truyền thống khoa bảng cho các thế hệ trẻ hôm nay và mai sau. Tổng mức đầu tư cho toàn bộ dự án là 96.842.000.000 đồng. Điểm nhấn của di tích là tượng đài Danh nhân văn hóa,  Tiến sĩ Thân Nhân Trung có tổng chiều cao 10,2m (trong đó: Tượng cao 7,2m; Bệ tượng cao 3m), chất liệu hợp kim đồng, bên trong tượng có khung lõi bằng thép không gỉ. Bệ tượng lõi bê tông cốt thép, bề mặt neo đá Granit tự nhiên. Đây được coi là công trình văn hoá hoành tráng và có được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Tỉnh uỷ, UBND tỉnh, sự vào cuộc rất tích cực của Huyện uỷ, UBND huyện và sự hưởng ứng mạnh mẽ của đông đảo cán bộ công chức, viên chức và các thế hệ giáo viên, học sinh trong tỉnh. Tổng kinh phí xây dựng Tượng đài là 14,5 tỷ, trong đó công tác xã hội hóa là 8,318 tỷ đồng. Tháng 4/2022, Chủ tịch UBND tỉnh đã quyết định xếp hạng di tích Đền thờ Tiến sĩ Thân Nhân Trung là di tích lịch sử cấp tỉnh; tháng 12/2022, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Giang quyết định công nhận đây là điểm du lịch của tỉnh.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Mai Sơn phát biểu tại buổi lễ

Việc Đền thờ Tiến sĩ Thân Nhân Trung vừa được xếp hạng di tích cấp tỉnh và được công nhận là điểm du lịch của tỉnh đã thể hiện sự quan tâm kịp thời của lãnh đạo Tỉnh uỷ, UBND tỉnh, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch, qua đó khẳng định giá trị khu di tích, tôn vinh Danh nhân văn hóa Tiến sĩ Thân Nhân Trung.

Trong thời gian tới, nhằm phát huy và khai thác tiềm năng giá trị của Di tích, UBND huyện sẽ tiếp tục quan tâm đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, nâng cấp, bổ sung hoàn thiện các hạng mục của di tích; đồng thời tích cực làm công tác tuyên truyền quảng bá, xúc tiến du lịch, phấn đấu xây dựng Di tích Đền thờ Tiến sĩ Thân Nhân Trung là 01 điểm du lịch văn hoá hấp dẫn của du khách thập phương, là nơi giáo dục truyền thống hiếu học, khoa bảng, vinh danh nhân tài của tỉnh Bắc Giang cũng như của cả nước.   

 Tuấn Khang