Tăng cường chỉ đạo việc cưới, việc tang, đảm bảo phòng chống dịch

Ngay từ đầu năm, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành văn bản triển khai một số biện pháp phòng, chống dịch Covid-19 trong việc cưới, việc tang; UBND tỉnh ban hành Công điện về việc phòng chống dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của vi rút Corona (nCov) gây ra trong các hoạt động lễ hội, di tích, việc cưới, việc tang trên địa bàn tỉnh. Với chức năng, nhiệm vụ của ngành, Sở VHTTDL đã kịp thời triển khai nhiệm vụ trên tinh thần chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh; kịp thời ban hành các văn bản điều chỉnh các hoạt động trong việc cưới, việc tang và một số lễ nghi, sinh hoạt cộng đồng khác phù hợp với tình hình diễn biến của dịch Covid-19, cụ thể như hướng dẫn quy định về quy mô tổ chức cưới, tang theo từng vùng, từng cấp độ dịch, nhằm thực hiện tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ “Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19”, hoặc khuyến cáo các hoạt động không được tổ chức thực hiện khi tình hình dịch bệnh Covid-19 trên địa bàn tỉnh có diễn biến phức tạp, phát sinh ổ dịch mới…

Mô hình tổ chức đám cưới văn minh tiết kiệm tại nhà văn hóa Tổ dân phố 1B, phường Trần Nguyên Hãn, thành phố Bắc Giang

Bên cạnh việc kịp thời điều chỉnh các quy định trong việc cưới, việc tang, một số lễ nghi, sinh hoạt cộng đồng khác trên địa bàn tỉnh phù hợp, kịp thời với tình hình thực tế, Sở VHTTDL còn ban hành một số văn bản nhằm tiếp tục thực hiện có hiệu quả Quyết định số 74/2013/QĐ-UBND ngày 15/3/2013 của UBND tỉnh và Quyết định số 19/2019/QĐ-UBND ngày 13/8/2019 của UBND tỉnh Sửa đổi, bãi bỏ một số điều của Quy định thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội và một số lễ nghi, sinh hoạt cộng đồng khác trên địa bàn tỉnh Bắc Giang ban hành kèm theo Quyết định số 74/2013/QĐ-UBND ngày 15/3/2013 của UBND tỉnh Bắc Giang, trong đó chỉ đạo các cơ quan chuyên môn địa phương hướng dẫn bổ sung nội dung thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang vào quy ước, hương ước; tăng cường xây dựng mô hình điểm trong việc cưới, việc tang văn minh, tiết kiệm nhằm vừa tổ chức được việc cưới, việc tang văn minh vừa đảm bảo công tác phòng, chống dịch Covid-19.

Để góp phần chung tay phòng, chống dịch bệnh trên địa bàn tỉnh, công tác tuyên truyền được Phòng Văn hóa và Thông tin, Trung tâm Văn hóa - Thông tin và Thể thao các huyện, thành phố triển khai thực hiện với nhiều hình thức như: tuyên truyền qua hệ thống đài truyền thanh từ huyện đến cơ sở; màn hình led, trang thông tin điện tử các huyện, thành phố; xây dựng chương trình, tin, bài tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân thực hiện nghiêm thông điệp “5K: Khẩu trang - Khử khuẩn - Khoảng cách - Không tụ tập - Khai báo y tế” theo khuyến cáo của Bộ Y tế. Từ đó, vừa nâng cao nhận thức của các tầng lớp nhân dân trong việc thực hiện nếp sống văn minh vừa đảm bảo quy định trong công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19.

Việc cưới, việc tang được tổ chức gọn nhẹ, đã xuất hiện các mô hình mới

Trong việc cưới: việc tổ chức lễ cưới của các cặp đôi bị ảnh hưởng do diễn biến phức tạp của bệnh dịch Covid-19 trên địa bàn tỉnh. Để đảm bảo công tác phòng chống dịch trong tổ chức việc cưới, thủ tục đăng ký kết hôn và trao giấy chứng nhận kết hôn được UBND cấp xã tổ chức nhanh gọn nhưng vẫn đảm bảo đúng quy định của pháp luật. Đối với các cặp đôi đã ấn định ngày tổ chức đám cưới đều tuân thủ các quy định, khuyến cáo của tỉnh, của ngành văn hóa trong tổ chức việc cưới trên tinh thần tổ chức gọn nhẹ, gói gọn trong một 1/2 ngày, chủ yếu làm lễ gia tiên, ra mắt họ hàng thân thiết hai bên nội ngoại, đặc biệt một số gia đình tổ chức cưới cho con với hình thức khao họ không nhận quà mừng cưới (Yên Dũng). Bên cạnh đó, để góp phần đảm bảo công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19, nhiều cặp đôi chỉ báo hỷ hoặc hoãn tổ chức cưới, cụ thể: toàn tỉnh có 5.146 đám cưới, 100% đám cưới thực hiện đúng Luật Hôn nhân và Gia đình, có 459 cặp đôi thực hiện báo hỷ (chiếm tỷ lệ 8,9%).

Mô hình đám tang không sử dụng đội nhạc hiếu tại phường Trần Phú, thành phố Bắc Giang

Trong việc tang: Thực hiện chỉ đạo trong công tác phòng, chống dịch, một số địa phương thực hiện cách ly xã hội, giãn cách xã hội thực hiện nghiêm quy định tổ chức việc hiếu nhưng không tập trung quá 20 người, tang lễ diễn ra đơn giản, nhanh gọn và hạn chế tập trung đông người. Khi có người qua đời, các gia đình đều đến UBND xã, phường, thị trấn làm thủ tục khai tử theo đúng quy định của pháp luật. Ban quản lý thôn, tổ dân phố nơi có người qua đời thành lập Ban lễ tang phối hợp cùng gia đình tang chủ tổ chức lễ tang chu đáo từ khâm liệm, phúng viếng đến truy điệu và an táng; đồng thời chuẩn bị khẩu trang, nước sát khuẩn và thực hiện khai báo y tế, ghi danh sách những người đến thăm viếng. Các địa phương tiếp tục nhân rộng mô hình sử dụng băng đĩa nhạc hiếu thay cho đội nhạc hiếu, đại diện Ban lễ tang thực hiện điều hành phúng viếng.

Nhận thức của nhân dân về hình thức hỏa táng đang dần được thay đổi, tỷ lệ hỏa táng trên địa bàn tỉnh ngày càng tăng; ý thức trong việc chôn cất, sang cát cơ bản được người dân thực hiện theo các quy định và hướng dẫn của đội quản trang tại nghĩa trang nhân dân của các địa phương. Việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc tang của đồng bào dân tộc thiểu số đã từng bước chuyển biến, các hủ tục lạc hậu như để người chết quá 48 giờ, đón nhiều thầy cúng, cúng nhiều ngày đã giảm. Đối với đồng bào công giáo, thời gian và các nghi lễ tổ chức đám tang đều đảm bảo theo quy định của địa phương. Trong năm 2021, trên địa bàn tỉnh có 3.963 đám tang, trong đó có 1.251 đám tang thực hiện hỏa táng (chiếm tỷ lệ 31,6%, tăng 3,7% số đám tang thực hiện hỏa táng so với năm 2020).

Kết quả xây dựng mô hình điển hình trong việc cưới, việc tang đã và đang được quan tâm triển khai thực hiện như: Mô hình đám cưới điểm khôi phục nét đẹp truyền thống trong đám cưới của người dân tộc San Chí: cô dâu chú rể mặc trang phục truyền thống, hát giao duyên, hát đối đáp để xin dâu và giao dâu… tại xã Kiên Lao, huyện Lục Ngạn; mô hình điểm trao giấy chứng nhận đăng ký kết hôn tại thị trấn Đồi Ngô, Khám Lạng (Lục Nam); mô hình cưới văn minh, tiết kiệm với số lượng khách mời giới hạn, tiệc cưới chỉ diễn ra trong một buổi, đảm bảo nhanh gọn và thường tổ chức vào các ngày nghỉ thứ 7 hoặc chủ nhật tại xã Hùng Sơn, Hoàng Vân, Quang Minh, Đại Thành, Danh Thắng, thị trấn Thắng (Hiệp Hòa); mô hình tổ chức đám cưới theo phong tục người Dao Thanh Phán ở Tổ dân phố Mậu, thị trấn Tây Yên Tử (Sơn Động); mô hình cưới, tang văn minh, tiết kiệm tại xã An Hà, Quang Thịnh (Lạng Giang), phường Đa Mai, Thọ Xương (thành phố Bắc Giang)… Mô hình đám tang sử dụng băng đĩa nhạc hiếu thay đội nhạc hiếu tại xã Phương Sơn (Lục Nam), xã Vĩnh An, An Lạc, An Bá (Sơn Động); mô hình sử dụng vòng hoa luân chuyển, không rắc tiền, vàng mã trên đường đưa tang tại xã Quế Nham (Tân Yên), Xuân Phú (Yên Dũng), xã Thái Sơn, Hòa Sơn, Danh Thắng (Hiệp Hòa); thành phố Bắc Giang có mô hình đám tang chỉ 01 - 02 người trong đoàn nhạc hiếu điều hành việc giới thiệu khách đến viếng, không sử dụng loa nén, chỉ sử dụng loa thùng với âm lượng vừa phải; không có khóc thuê, mướn; nhạc tang được phát bằng băng, lời giới thiệu ngắn gọn và nhạc tang không phát quá 22h00;...

Trồng cây lưu niệm tại Khu vực tổ chức đám cưới văn minh

Có thể nói, công tác chỉ đạo, triển khai thực hiện các quy định về nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang trên địa bàn tỉnh tiếp tục được các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể phối hợp chặt chẽ, tích cực tuyên truyền, vận động, làm chuyển biến rõ nét về nhận thức trong cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân; từng bước đẩy lùi và xóa bỏ các hiện tượng mê tín dị đoan, các hủ tục lạc hậu, phô trương, lãng phí. Công tác tuyên truyền vận động các đám tang thực hiện hỏa táng để đảm bảo công tác phòng, chống dịch Covid-19 nhận được nhiều sự đồng tình hưởng ứng của nhân dân…; góp phần tích cực trong việc xây dựng, hình thành nếp sống văn hóa mới, văn minh, tiến bộ, tiết kiệm trong các tầng lớp nhân dân trên địa bàn tỉnh./.

Nông Ngọc Khuy